“શાંતિનો ખજાનો”
એક ગામમાં એક શેઠ રહેતા હતા. તેઓ ખૂબ જ પૈસાદાર હતા, પણ હંમેશા ચિંતાતુર રહેતા. દુકાન, ધંધો, પૈસા – એ બધાના વિચારમાં તેમનું મન ગૂંચવાઈ જતું. તેમના ઘરની સામે એક મોચી રહેતો હતો. તે ખૂબ જ મહેનતુ અને પ્રમાણિક હતો. ઈર્ષ્યા, લોભ, કપટ જેવા દુર્ગુણોથી દૂર રહેતો. રોજ સવારે ઊઠીને જોડા સીવતો અને ભજન ગાતો. તેના જીવનમાં સાદગી અને સુખ હતું.
શેઠને મોચીનાં ભજન ખૂબ ગમતાં. એક દિવસ, શેઠે મોચીને પૂછ્યું, “ભાઈ, તું દિવસમાં કેટલા પૈસા કમાય છે?”
મોચીએ જવાબ આપ્યો, “શેઠજી, હું રોજ આઠ આના કમાઉં છું. જેટલું કમાઉં, એટલું ખર્ચું. મારે કોઈ ચિંતા નથી.”
શેઠને મોચીની સાદગી અને સંતોષ જોઈને આશ્ચર્ય થયું. તેઓ બોલ્યા, “તારાં ભજનથી મને ખૂબ શાંતિ મળે છે. મેં જો દવા કરાવી હોત, તો પણ એટલું ખર્ચ થાત અને આટલો આનંદ મળત નહીં. માટે, હું તને પચાસ રૂપિયા આપું છું.”
મોચીએ પૈસા લીધા, પણ તે દિવસથી તેનું જીવન બદલાઈ ગયું. તેને પૈસા સાચવવાની ચિંતા થઈ ગઈ. રોજ બે-ત્રણ વખત પૈસા ગણતો. રાત્રે ઊંઘ ન આવે, તો પૈસા ઓશીકા નીચે મૂકીને સૂઈ જતો. દિવસે જોડા સીવતાં ઝોકાં આવતાં. ભજન ગાવાનું પણ ભૂલી ગયો.
એક દિવસ, મોચીએ વિચાર્યું, “આ બધી ચિંતાનું કારણ આ પચાસ રૂપિયા છે. મારી શાંતિ ખોવાઈ ગઈ છે. હું પહેલાં જેવો સુખી હતો, તેવો બનવા માટે આ પૈસા શેઠને પાછા આપી દઉં.”
મોચીએ શેઠને પૈસા પાછા આપ્યા અને કહ્યું, “શેઠજી, આ પૈસા તમે બીજે વાપરજો. મારી શાંતિ મને પાછી આપો.”
શેઠને મોચીની વાત સમજાઈ ગઈ. તેઓએ પૈસા લઈ લીધા અને મોચી ફરી પોતાના ધંધામાં લાગી ગયો. તેના ભજન ફરીથી ગુંજવા લાગ્યા, અને શેઠને પણ તેનાં ભજન સાંભળીને શાંતિ મળવા લાગી.
શિક્ષા:
સાચી શાંતિ અને સુખ પૈસાથી નથી મળતાં, પણ સંતોષ અને સાદગીમાં છે.